MARUNA BEZWONNA / NADMORSKA (Tripleurospermum inodorum L./Tripleurospermum maritimum (L.) Koch)

Rodzina: astrowate (Asteraceae), dawniej złożone (Compositae)

Nazwy ludowe i potoczne: dziki rumianek, rumianek bezwonny, rumianek większy

Charakterystyka botaniczna: roślina jednoroczna, jara, zimująca, nie wymaga jarowizacji, często dwuletnia, na stanowiskach trwałych może zachowywać się jak bylina. Jeden z najczęściej spotykanych chwastów wszystkich stanowisk glebowych.

MORFOLOGIA

Siewka: część podliścieniowa (hipokotyl) nieowłosiona, do 1 cm długości, grubości 0,5 mm, zielona. Liścienie zielone, eliptyczne, nieowłosione, długości 3–4 mm i szerokości 0,5–1 mm. Ogonek liścienia 0,5 mm lub liścienie siedzące.

Rozeta: epikotyl nierozwinięty, liście nad liścieniami tworzą rozetę, w której pierwsze z nich są trójdzielne, na klinowatych ogonkach lub siedzące. Kolejne liście w rozecie pojedynczo pierzaste, z większą łatką na szczycie. Starsze liście rozetowe podwójnie pierzaste, o równowąskich i zaostrzonych łatach.

Łodyga: owalna w przekroju, żeberkowana, naga. Osiąga wysokość do 80 cm (zwykle 20–60 cm).

Liście na łodydze: mięsiste, żywozielone, 2–3-krotnie pierzastosieczne, o równowąskich, długich i cienkich łatkach. Na łodydze ustawione naprzemianlegle.

Korzeń: wrzecionowaty, stosunkowo cienki, ale silnie rozgałęziony, czasem tworzy liczne korzenie boczne i tzw. brodę korzeniową. Sięga do ponad 30 cm głębokości.

Kwiaty: zebrane w pojedyncze koszyczki na długiej szypule. Koszyczki o średnicy 15–40 mm. Kwiaty na koszyczku ustawione na wypukłym, stożkowatym, wewnątrz pełnym dnie. Kwiaty zewnętrzne, języczkowe (od kilku do ponad 20 szt.), białe. Kwiaty rurkowe złocistożółte.

Owoc: niełupka, długości ok. 2 mm, trójgraniasta, bez puchu kielichowego.

SZKODLIWOŚĆ

Progi szkodliwości: dla zbóż: 3–10 szt./m2. Jeden z najważniejszych chwastów zbóż, rzepaku, ziemniaka, buraka i strączkowych. Zachwaszcza także ścierniska i grunty odłogowane, gdzie wyczerpuje glebę z wody i jest źródłem nasion. Jeden z najgroźniejszych chwastów upraw łanowych, szczególnie ozimin, ale także jarych. Siewki wiosenne występują często także w uprawach szerokorzędowych.
Preferuje gleby wilgotne, próchniczne i gliniaste.

WARTO WIEDZIEĆ

Marunę, często nazywaną rumianem lub rumiankiem, charakteryzuje brak zapachu. Cechę tę można łatwo wykorzystać w rozpoznawaniu gatunku – wystarczy rozetrzeć fragment rośliny między palcami – jeśli nie wyczuwamy charakterystycznego rumiankowego zapachu, to mamy do czynienia najprawdopodobniej z maruną nadmorską. Co ciekawe, mimo pokrewieństwa z rumiankiem i rumianem, występują różnice we wrażliwości tych gatunków na herbicydy.