PSIANKA CZARNA (Solanum nigrum L.)

Rodzina: psiankowate (Solanaceae)

Nazwy ludowe i potoczne: czarcie kulki, czarci kartofel, psie jagódki, psinki

Charakterystyka botaniczna: roślina jednoroczna, jara, wymarzająca. Występuje powszechnie w całej Polsce. Roślina z rodziny psiankowatych, co stwarza ryzyko fitosanitarne dla m.in. ziemniaka i pomidora.

MORFOLOGIA

Siewka: część podliścieniowa (hipokotyl) gęsto omszona, 7–15 mm, grubości ok. 1 mm, zielona, czasem fioletowa. Liścienie rombowate lub jajowate, z klinowato zaostrzonym szczytem, przy nasadzie zaokrąglone, długości 5–10 mm i 2–4 mm szerokości, na bardzo krótkim na ogonku (1–2 mm), blaszki liścieni nagie, z wierzchu zielone, pod spodem często fioletowo nabiegłe.

Starsza roślina: nie tworzy typowej ani pozornej rozety, ale nad liścieniami nie tworzy się epikotyl (część nadliścieniowa pędu).

Łodyga: graniasta, tępo kanciasta, dołem z małymi szczecinkami skierowanymi ku górze, od dołu rozgałęziona. Osiąga długość do 60 cm (najczęściej 20–30 cm).

Liście na łodydze: rombowate, jajowate, eliptyczne, odlegle ząbkowane, czasem całobrzegie, o klinowatej nasadzie, na ogonku długości ok. połowy blaszki, ustawione na łodydze skrętolegle.

Korzeń: palowy, dość cienki, silnie rozgałęziony na całej długości, osiąga głębokość od kilku do 20–30 cm.

Kwiaty: skupione w podbaldaszki, białe lub kre-mowe, żółtawe, dość duże (ok. 10 mm średnicy), pięciopłatkowe.

Owoc: czarna jagoda, o średnicy ok. 5–8 mm.

SZKODLIWOŚĆ

Progi szkodliwości: (5-proc. spadek plonu) w buraku – 0,5 szt./m2. Szkodliwa także w kukurydzy, warzywach, a ostatnio w soi. W płodozmianie z ziemniakami jest niebezpieczna ze względu na przenoszenie chorób pomiędzy sezonami (choroby bakteryjne i wirusowe).